Υπάρχουν εκείνες οι στιγμές κατά τη διάρκεια της ιστορίας στην οποία όλα αλλάζουν ξαφνικά. Είναι εκείνη η στιγμή του το Πραγματικό εισβάλει βίαια στην καθημερινότητα των ανθρώπων αλλάζοντας ακαριαία μια σειρά απο παράγοντες που επηρρεάζουν τη ζωή μας από το δημόσιο λόγο, τη φύση των σύγχρονων κρατών και τα γεωπολιτικά παιχνίδια μέχρι τον τρόπο που ο καθένας από εμάς εκλαμβάνει τον κόσμο γύρω του.
Πριν καλά καλά ολοκληρωθεί ένας χρόνος από την αιματηρή επίθεση στο Charlie Ebdo, μια τέτοια στιγμή έρχεται να ταρακουνήσει τα πάντα. Στις 13 Νοεμβρίου, πολλαπλό τρομοκρατικό χτύπημα έλαβε χώρα στο Παρίσι με περισσότερους από 128 νεκρούς και 250 τραυματίες. Τρία από τα χτυπήματα σημειώθηκαν στην «Place de la Republique», ένα στο γήπεδο «Stade de France», το πιο πολύνεκρο στον συναυλιακό χώρο «Bataclan», σε ένα εστιατόριο και σε ένα μπαρ. Η πόλη έρημη, τα σύνορα κλειστά και η χώρα κυρήχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ο στρατός έξω και ο φόβος μέσα. (1)
Σε τέτοιες στιγμές είναι δύσκολο κανείς να παραμείνει νηφάλιος και να απολογίσει την κατάσταση. Από τη μια ένα είδος συγκυνησιακής απολιτικοποίησης , συγκλονισμένο από τη φρίκη, τοποθετεί το συμβάν εκτός ιστορίας, παραιτείται από οποιαδήποτε πολιτική συζήτηση και ντύνεται με μια γαλλική σημαία έτοιμο να ξαναδημοσιεύσει ένα νέο « je suis » . Από την άλλη μια σύγχυση στην ανάλυση του γεγονότος, σχετικοποίηση και ιστορικοί αναγωγισμοί και η χυδαία του πολιτική εκμετάλλευση.
Όπως με την επίθεση στο Charlie, έτσι και στο χτεσινό μακελειό, έχει σημασία να ξεχωρίζει κανείς το γεγονός (ένα ακόμα μακελειό του ΙSIS, από αυτά που σκοτώνουν “δυτικούς απίστους” και μη αφομοιώσιμους πιστούς), τις χρήσεις του (πώς το πολιτικοποιούν τα ευρωπαϊκά κράτη, οι ΗΠΑ, οι ακροδεξιοί ανά την Ευρώπη) και τις ρίζες του (τις ευθύνες της Δύσης, της ΕΕ, της Γαλλίας). Όταν ένα από τα τρία απομονώνεται, ή μπερδεύονται και τα τρία μαζί, οι ερμηνείες που προτείνονται είτε οδηγούν σε νέα εγκλήματα, είτε είναι απλώς τραγελαφικές. (2)
Έτσι λοιπόν θεωρούμε πως όλοι/όλες πρέπει να δηλώσουμε ανοιχτά την άρνηση και την εναντίωση μας στο θρησκευτικό φονταμενταλισμό και κάθε είδους φασιστικό και ολοκληρωτικό φαινόμενο της κοινωνίας, γιατί η ανθρωποσφαγή στο Παρίσι δεν χωράει στρογγυλέμματα. Ωστόσο θεωρούμε στην παραπάνω λογική πως 3 σημειώσεις για την 13η Νοεμβρίου , για το πριν και το μετά, έχουν σημασία :
Ο,τι σπέρνεις κινδυνεύεις να θερίσεις …
Σε αυτό θα είμαστε εξαρχής ξεκάθαροι ! Ο δυτικός ιμπεριαλισμός δεν βγάζει υποχρεωτικά θεοκράτες τρομοκράτες ως αντίσταση -άρα τα πεπραγμένα του δεν αρκούν ως εξήγηση για τον ISIS. Πολύ περισσότερο, δεν δικαιολογούν τα τυφλά του χτυπήματα. Ωστόσο η συμβολή της δύσης ήταν καθοριστική και την εξέλιξη τόσο των καθεστώτων της Μέσης Ανατολής όσο και τουΙ Ισλαμικού κράτους.
Σύντομα θα μπορούσε να τονίσει κανείς το ρόλο της ΕΕ που προκειμένου να καθαιρέσει το καθεστώς Άσαντ, ενίσχυσε τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, μεταξύ αυτών και του ΙSIS, ο οποίος αναδείχθηκε νικητής στον ανταγωνισμό για την επικράτηση επί των πετρελαϊκών πόρων. Ωστόσο η ιστορία πάει πολύ πιο πίσω. Όπως περιεκτικά μας περιγράφει ο Κ.Βαξεβάνης :
Το 1953, ΗΠΑ και Βρετανία έριξαν από την εξουσία τον πρωθυπουργό του Ιράν Μοσαντέκ, ο οποίος είχε προχωρήσει σε εθνικοποίηση των πετρελαιοπηγών και κατάργησε τις αποικιακές συμβάσεις που είχαν επιβάλει και επανέφεραν τον Σάχη. Ο Χομεινί και η φανατικοί μουσουλμάνοι χρησιμοποιήθηκαν ενάντια στον κοσμικό Μοσαντέκ. Γρήγορα όμως οι Αγιατολάχ έγιναν ανεξέλεγκτοι. Έτσι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους χρησιμοποίησαν το Ιράκ και τον άγνωστο Σαντάμ Χουσείν, βάζοντάς τον να ξεκινήσει ένα πόλεμο ενάντια στο Ιράν. Πολύ γρήγορα και ο Σαντάμ έγινε ανεξέλεγκτος και μπήκε στη λίστα των εχθρών. Την ίδια εποχή ο Μπιν Λάντεν με ενίσχυση και οδηγίες των ΗΠΑ ξεκινούσε μαζί με τους Ταλιμπάν τον πόλεμο με τους Σοβιετικούς στο Αφγανιστάν για να μην επικρατήσει ο κομμουνισμός.
Οι σύμμαχοι όμως έγιναν και πάλι ανεξέλεγκτοι και οι ΗΠΑ έπρεπε να τους δαιμονοποιήσουν και να τους κάνουν εχθρούς. Έτσι δημιουργήθηκε ο εχθρός Λάντεν και η Αλ Κάιντα. Κάπως έτσι οι ΗΠΑ ανακατεύουν την τράπουλα ρίχνοντας στο τραπέζι εχθρούς και φίλους που εξυπηρετούν τα γεωστρατηγικά τους συμφέροντα.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκε και το ISIS μέσα στην ανασφάλεια της Μέσης ανατολής και τη στοχοποίηση του καθεστώτος του Άσαντ. Οι Αμερικανοί μετακινούν κάθε φορά το όριο της ανάγκης και της ασφάλειας για όλη την υφήλιο για να συμπεριλάβουν τα δόγματα, τις ανάγκες και τις ιδεοληψίες τους. Αυτή τη φορά το ISIS είναι ο στρατηγικός εχθρός. Το φάντασμα που γίνεται πραγματική απειλή μέσα από την ατζέντα φόβου των ΗΠΑ. (3)
Όταν τα φαντάσματα παίρνουν σάρκα και οστά
Ωστόσο είναι επικινδύνο να ξεχνάει κανείς πως ο φασισμός και ο «ισλαμοφασισμός» δεν είναι μόνο εργαλεία στα χέρια των πολιτικών και οικονομικών ελίτ αλλά και εν δυνάμει μαζικά κινήματα, που μπορούν να συγκινήσουν πλατιά λαϊκά στρώματα εκεί που αποτυγχάνει να φανεί οποιαδήποτε εναλλακτική.
Ο Έντζο Τραβέρσο σημείωνε κάμποσο καιρό πριν:
« Η άνοδος του πολιτικού Ισλάμ μπορεί να εξηγηθεί υπό το πρίσμα της ήττας κάθε γνωστού σχεδίου χειραφέτησης στον αραβικό κόσμο στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Ο παναραβισμός απέτυχε. Ο σοσιαλισμός, το ίδιο. Τα κοσμικά εθνικιστικά κινήματα, όπως ο νασερισμός, μετασχηματίστηκαν σε στρατιωτικές δικτατορίες, εναντίον των οποίων ξεσηκώθηκαν οι πρόσφατες επαναστάσεις. Δεν υπάρχουν πια περιθώρια για τους νέους αποικιοκράτες να κυβερνήσουν με συναίνεση. Σε μια εποχή στην οποία δεν υπάρχουν πια μεγάλες ουτοπίες, μεγάλες ελπίδες, μεγάλα σχέδια που μπορούν να δημιουργήσουν ταυτίσεις και να κινητοποιήσουν, τι μένει στο τμήμα αυτό του κόσμου; Η εκ νέου ανακάλυψη του Ισλάμ, που παίρνει μια μορφή πολιτική και ριζοσπαστική. »
Κάτι ανάλογο δεν μας έλεγε και ο Μαρξ ; Όταν έλεγε πως ««Η θρησκευτική αθλιότητα είναι ταυτόχρονα η έκφραση της υπαρκτής αθλιότητας και η διαμαρτυρία εναντίον της τελευταίας. Η θρησκεία είναι ο αναστεναγμός του καταπιεσμένου πλάσματος, η ψυχή ενός άκαρδου κόσμου, όπως είναι και το πνεύμα μιας κατάστασης πραγμάτων που στερείται πνεύματος. Η θρησκεία είναι το όπιο του λαού»
Σήμερα όμως κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τα δεινά που ο θρησκευτικός φανατισμός έχει φέρει. Όντως η «υπαρκτή αθλιότητα» , η ανισότητα και η βαρβαρότητα των σύγχρονων κοινωνιών δημιουργού το έδαφος για την ανάπτυξή του, τα εγκλήματα του όμως είναι σαφή.
«Αντι-τρομοκρατία » ή απλά « Πως να περιορίσετε τα δικαιώματα και την δημοκρατία; »
Μετά το τραγικό γεγονός, η Γαλλία κηρύχτηκε αυτόματα σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης. Ο στρατός είναι παντού στους δρόμους , τα σύνορα είναι κλειστά και οι έλεγχοι έχουν φουντώσει.
Δεν είναι η πρώτη φορά, ωστόσο, που η Δύση τίθεται υπό ένα τέτοιο καθεστώς. Η 11η Σεπτεμβρίου ήταν καθοριστική. Με την πτώση των δίδυμων πύργων τίποτα δεν ήταν το ίδιο. Το νέο μοντέλο διακυβέρνησης ήταν εδώ και είχε έρθει για να μείνει. Η στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας σε όλη τη Δύση, οι φυλακές υψίστης ασφαλείας και τα λευκά κελιά ( από το Guandanamo μέχρι της ελληνικές φυλακές τύπου Γ ) , τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και η διαχείριση των προσφυγικών ροών με φράχτες και ανατροπές σκαφών από την Frontex είναι χαρακτηριστικά .
Το δόγμα της « τάξης και της ασφάλειας» γίνεται το ύψιστο καθήκον. Η δημοκρατία και το κράτος δικαίου μας υποτάσσονται σε αυτό και δεν υπάρχει επιστροφή. Ο Αγκάμπεν μας το θυμίζει με ένα απλό παράδειγμα :
« Αν δούμε τι συνέβη στην Γερμανία την δεκαετία του 30, όλα αυτά κατέστησαν δυνατά επειδή το δημοκρατικό σύνταγμα της Βαϊμάρης περιείχε ένα άρθρο, το άρθρο 48, που προέβλεπε ότι ο πρόεδρος του Ράιχ μπορούσε να αναστείλει ορισμένα άρθρα του συντάγματος σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Βλέπουμε καθαρά εδώ ότι ο μηχανισμός υπήρχε. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε πίσω. » (4)
Οι επόμενες μέρες θα αναδείξουν ένα ακόμα πιο αυταρχικό καθεστώς στην Ευρώπη, ενώ ο κίνδυνος της ακροδεξιάς ελοχεύει παντού. Το μίσος για τον «άλλο» , τον «μουσουλμάνο» , τον «ξένο» . Δεν είναι η πρώτη φορά που τα δυτικά αστικά κράτη εκμεταλλεύονται τέτοια γεγονότα.
Και εμείς ;
Εμείς θα συνεχίσουμε να δίνουμε τον αγώνα ενάντια σε κάθε μορφής βαρβαρότητα , κόντρα στο φασισμό , το θρησκευτικό φανατισμό , τους ιμπερεαλιστικούς πολέμους και την αυταρχικοποίηση των σύγχρονων κρατών. Θα συνεχίσουμε να δίνουμε τον αγώνα με όλους τους αθώους αυτού του κόσμου, όλους τους καταπιεσμένους, με αλληλεγγύη και σεβασμό στη διαφορετικότητα. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για ένα κόσμο πιο δημοκρατικό, πιο δίκαιο, πιο ελεύθερο!
Παραπομπές
1. https://arenilegal.wordpress.com/2015/11/14/%CE%B8%CE%B5%CE%BB%CF%89-%CE%BD%CE%B1-%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%BE%CF%89-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%B8%CE%BF%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B5-%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89/
2. Σχόλιο Δημοσθένη Παπαδάτου