Το να λες αντίο σε δικούς σου ανθρώπους είναι πάντα μια σύνθετη διαδικασία. Κυρίως όταν δεν περιμένεις να το πεις τόσο νωρίς, τόσο απροσδόκητα, τόσο αμετάκλητα.
Ο θάνατος του συντρόφου Διονύση Κορομπίλη, ο οποίος μας «άφησε» πρόσφατα από ανακοπή, μας δημιούργησε την ανάγκη να πούμε αυτό το αντίο με τον τρόπο που του αρμόζει: συλλογικά.
Έτσι λοιπόν συναντηθήκαμε τις προάλλες για να αποχαιρετίσουμε τον σύντροφο Διονύση. Άνθρωποι από διαφορετικές γενιές, οι οποίοι περάσαμε από την ΑΣΟΕΕ, από την Α.Ρ.ΕΝ.Α ή την ΕΝΕΔΡΑ, σύντροφοι και φίλοι. Από το 1989 μέχρι το 2016. Μερικοί για να θυμηθούν στιγμές και γεγονότα και άλλοι για να τα μάθουν.
Από την συζήτηση προέκυψε η ανάγκη και για ένα γραπτό χαιρετισμό, τον οποίο έγραψε ο Λευτέρης Σ., ένας εκ των ιδρυτών του σχήματος και προσωπικός φίλος του Διονύση. Από τη μια εκ μέρους όλων μας αλλά και με προσωπικό τόνο, με πρόθεση στη πραγματικότητα όχι να αποχαιρετίσει, άλλα να ζωντανέψει. Να φέρει την ιστορία στο σήμερα και να χωρέσει το σήμερα στην ιστορία.
Να αναμετρηθεί με μια διαδρομή που ξεπερνάει την Α.Ρ.ΕΝ.Α, μια διαδρομή που σημάδεψε το φοιτητικό σύλλογο της ΑΣΟΕΕ και αυτός με η σειρά του το φοιτητικό κίνημα του ’90. Μια διαδρομή την οποία και ο Διονύσης, μαζί με τους υπόλοιπους παλαιότερους συντρόφους και συντρόφισσες, διέσχισαν στα φοιτητικά τους χρόνια.
Φυσικά το κείμενο που ακολουθεί έχει τον προσωπικό τόνο του συγγραφέα, αλλά αυτό καθόλου δεν μας πειράζει. Πως αλλιώς θα μπορούσαν να γραφτούν όλα αυτά;
Σίγουρα όμως δεν τελειώνουμε εδώ, καθώς από το υλικό που φαίνεται να μαζεύεται, από τις διαθέσεις που εκδηλώνονται από όλες τις γενιές των 30 χρόνων Α.Ρ.ΕΝ.Α και τη μια δεκαετία ΕΝΕΔΡΑ, θα προσπαθήσουμε να φτιάξουμε ένα μεγάλο λεύκωμα. Άλλα με αυτό θα αναμετρηθούμε μετά το καλοκαίρι.
Από όλες τις γενιές Α.Ρ.ΕΝ.Α λοιπόν:
Για τον Διονύση,
Γράφει ο Λευτέρης Σ.
Δεν θα μπορούσα να γράψω για το Διονύση παρά μόνο μέσα στη νύχτα. Γιατί ήταν τις νύχτες που οι συνειρμικές συζητήσεις με το Διονύση απογειώνονταν. Ανήκουμε και εμείς στους ταξιδιώτες μακρινών διαδρομών, στους Passengers του Iggy Pop και δη των νυχτερινών. Από την Αρένα, την σχολή, την οργάνωση ,τις γυναίκες, το κόμμα και το κίνημα στην ιστορία, στην πολιτική οικονομία, στη φιλοσοφία, στον Μαρξ, στον Μάη του 68, στον Bilal και στον Corto Maltese. Στην αισθητική που θα γίνει η ηθική του μέλλοντος. Όχι γενικά του μέλλοντος! Ο Διονύσης βιαζόταν να ζήσει την ουτοπία του Τόμας Μουρ. Βρήκε το σύνθημα που του ταίριαζε: «Θέλουμε τον κόσμο και τον θέλουμε ΤΩΡΑ!».
Τον Οκτώβρη του ’90 τον γνώρισα σαν πρωτοετή φοιτητή. Με φωνάζει , στο τραπεζάκι της Πανσπουδαστικής, ο Κώστας Παυλίδης (ο τότε επικεφαλής της ΠΣΚ ) και μου παρουσιάζει τον Διονύση σαν τον πρωτοετή του που θα είναι το αντίπαλο δέος. Μια γρήγορη συζήτηση με τον Διονύση με έκανε να συμφωνήσω απόλυτα. Ο Διονύσης όμως ψάχνεται, δεν τον χωράει το ιδεολογικοπολιτικό-οργανωτικό πλαίσιο του ΚΚΕ, πολύ γρήγορα θα γίνει ο «τελευταίος Ρηγάς» της ΑΣΟΕΕ.
Το πολιτικό κλίμα της εποχής στην ΑΣΟΕΕ δεν είναι καθόλου καλό. Η ΔΑΠ ηγεμονεύει (πρώτη δύναμη) επί της ΠΣΚ, ή οποία είναι σε διαδικασία διάσπασης. Η ΠΑΣΠ αποδυναμωμένη έχει ακόμα την γραφειοκρατική δύναμη εντός σχολής αλλά έχει δύο τάσεις, αριστερή και δεξιά . Εμείς ως Δημοκρατικός αγώνας (Ρήγας) έχουμε 1 έδρα αλλά με διαρροές στην ΕΑΡ του Κύρκου, με πτυχία οι παλιότεροι και με λίγο στελεχικό δυναμικό ,απλά επιβιώναμε. Κατάσταση μιζέριας!
Μέσα σε ένα εξάμηνο όλα άλλαξαν! Από τη διάσπαση της ΚΝΕ και το ιταλικό φοιτητικό κίνημα των «Μαύρων Πανθήρων» μέχρι την πτώση της Σ. Ένωσης και την οικουμενική κυβέρνηση τα γεγονότα κινούνται τάχιστα, για να γίνουν η αφορμή για την δημιουργία του πειράματος της Α.Ρ.ΕΝ.Α. Ο Διονύσης βιώνει έντονα το συμπυκνωμένο ιστορικό χρόνο από την κεντρική πολιτική σκηνή μέχρι την σχολή.
Είχα πάντα την συνήθεια να πηγαίνω στα άλλα «τραπεζάκια» είτε για κουβέντα συνθετική είτε αναμέτρησης. Σε ένα φθινοπωρινό πάρτι του ‘90 στο εστιατόριο με ρώτησε γιατί το κάνω αυτό. Του εξήγησα τι είναι η ηγεμονία και γιατί δεν φοβάμαι το «καπέλωμα». Η κατάληξη ήταν μια κουβέντα μέχρι το πρωί, πού ήταν και η έναρξη της βαθειάς φιλίας μας. Την κουβέντα την κατανόησε στην πράξη όταν ξεκινήσαμε την διαδικασία σύνθεσης για την δημιουργία των ΡΑΣ Μαύροι Πάνθηρες.
Ο Διονύσης ψάχνει συνεχώς απαντήσεις, του λείπουν πολλά κομμάτια του πάζλ, οι ερωτήσεις του είναι καταιγιστικές, σταματούν όταν θεωρεί ότι «καλύφθηκε», σκέφτεται σιωπηλός και σε περνάει σε άλλο θέμα και πάλι από την αρχή. Το ίδιο θα κάνει και με το Γιώργο Βεργόπουλο, τελευταίο γραμματέα του Ρήγα.
Η δημιουργία των ΡΑΣ «Μαύροι Πάνθηρες» θα είναι το σημείο κλειδί για την πολιτική του δράση. Έννοιες όπως αυτονομία, διαλεκτική σύνθεση, αριστερό ριζοσπαστικό λόγο και πράξη τα βίωσε στην πράξη στον μικρόκοσμο της ΑΣΟΕΕ όντας πρωτοετής.
Οι καταλήψεις 90-91,τα αντί-μαθήματα, οι εναλλακτικές εκδηλώσεις (μέχρι έκθεση ζωγραφικής και ντοκιμαντέρ), η δολοφονία Τεμπονέρα, ο ραδιοφωνικός σταθμός ,οι συνεχόμενες μάχες με τα ΜΑΤ, οι πολιτικές (και «στρατιωτικές») νίκες στα αμφιθέατρα και απέναντι στο καθηγητικό κατεστημένο, η ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος και η αλλαγή ονόματος των ΡΑΣ σε Αρένα θα είναι τα κύρια δρώμενα που ο Διονύσης θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι πολιτικές εκδηλώσεις του κινήματος ξεφεύγουν από το γνωστό συμβατικό πλαίσιο των πάγιων αριστερών συζητήσεων.
Η αρχική συνεργασία Ρήγα, ΚΝΕ-ΝΑΡ, αναρχοκομμουνιστών και δύο-τριών συσπειρωσάδων διευρύνθηκε την επόμενη χρονιά κατά πολύ με νέο κόσμο. Εξ ου και η αλλαγή του ονόματος σε ΑΡΕΝΑ. Με την αποχώρηση παλιών στελεχών ο Διονύσης αναλαμβάνει και ηγείται της πολιτικής-συνδικαλιστικής δράσης στην ΑΣΟΕΕ. Τόσο θα προβληματίσει τις ηγεσίες ΠΑΣΠ ,ΔΑΠ και του καθηγητικού κατεστημένου που θα προσπαθήσουν να τον διαγράψουν από τη σχολή. Θα αποτύχουν οικτρά! Η ηγεμονία στην ΑΣΟΕΕ (1992) φτάνει μέχρι τα επίπεδα να υπογράφει η ΔΑΠ (επί Κ. Μητσοτάκη) την καταγγελία μαζικής σύλληψης αναρχικών από την αστυνομία, προκειμένου να μην υποχρεωθεί να υπογράψει την καταδίκη της αστυνομίας. Ο λόγος; Ήταν και 2 μέλη της Α.Ρ.ΕΝ.Α!
Η κατάληψη της ΑΣΟΕΕ εν μέσω συλλαλητηρίου στο Πεδίο του Άρεως από τους «μακεδονομάχους» και η μάχη με τους φασίστες είναι ένα άλλο ακόμα δείγμα «θράσους» της εποχής. Ο Διονύσης θα κρατήσει μόνος του με ένα καδρόνι τους φασίστες, όταν έσπασαν την κεντρική είσοδο της σχολής, μέχρι να εμφανιστούμε οι υπόλοιποι. Η ΑΣΟΕΕ είναι πλέον η σχολή του κέντρου του αγώνα.
Την ίδια περίοδο θα έρθουν στη σχολή οι «Ρέηντζερς» το ακροδεξιό χέρι της ΔΑΠ , στην εκλογο-απολογιστική συνέλευση. Σύντροφοι από άλλες σχολές μας ειδοποιούν για τον ερχομό τους στην ΑΣΟΕΕ ,εφόσον οι ίδιοι οι «Ρέηντζερς» δηλώνουν ότι στόχος τους είναι να συντρίψουν το «κόκκινο κάστρο» της ΑΣΟΕΕ. Περνούν από όλες τις σχολές καταστρέφοντας τα πάντα. Εγώ στο προεδρείο και ο Διονύσης με το Χρύσανθο και τους υπόλοιπους «μάχιμους» στο διάδρομο του Α’ αμφιθέατρου και η ομάδα του Κεραμικού στα ορεινά. Με την είσοδο τους, με μια κίνηση αιφνιδιασμού τους βγάλαμε έξω και τους κυνηγήσαμε. Η σκηνή που ο Διονύσης με το Χρύσανθο κρατούν χειροπόδαρα ένα φασίστα και τσακώνονται ποιος θα τον αποτελειώσει είναι βγαλμένη από κόμικ του Αστερίξ. Το καλοκαίρι του ‘92 στο λόφο του Στρέφη με την ίδια σύνθεση (μικρότερη ποσοτικά) θα «εξαφανίσουμε» τους χαφιέδες και πρεζέμπορους της πλατείας Εξαρχείων που μας επιτέθηκαν.
Οι καταλήψεις της ΑΣΟΕΕ όπως και οι συνελεύσεις έχουν το «πολιτισμικό άρωμα» της Α.Ρ.ΕΝ.Α και του Διονύση. Στις εκλογές ήταν γιορτή! Ψήναμε αρνιά στην αυλή της σχολής με μουσική και ποτά. Η Ανθή, η Μαρία, ο Μήτσος, ο Χάρης, ο Σταμάτης, ο Γρηγόρης, ο Αλέξης, οι Γιώργηδες, ο Βασίλης και οι «σύμμαχοι» ο Βάϊος , ο Χρύσανθος, ο Θωμάς… είναι τουλάχιστον 50 οι σύντροφοι πρώτης γραμμής της εποχής. Όσοι θυμούνται τώρα, εχθροί και φίλοι, τον Διονύση να μιλάει στις συνελεύσεις , θυμούνται «μια λάμψη που είχε αυτό το παιδί».
Στις καταλήψεις του Πολυτεχνείου το ’93 και το ’94 ο Διονύσης θα είναι εκεί, στη γραμμή «να μη χαρίσουμε τον κόσμο στην αστυνομία». Στο πολυτεχνείο του 1994 που εκτός των ΜΑΤ είχε και τους φασίστες περάσαμε μια δύσκολη νύχτα. Τον Απρίλη του 1995 ήταν οι καταλήψεις ΑΣΟΕΕ – Παντείου. Μια μέρα και μια νύχτα με εσωτερικό και εξωτερικό εχθρό. Περιτριγυρισμένοι από τα ΜΑΤ και τους φασίστες , είχαμε μέσα τα «βλασοπουλάκια», ήτοι τους μπαχαλάκηδες της εποχής, να θέλουν να σπάσουν τη σχολή και ενώ είχαμε τους καθηγητές και τον Πρύτανη «ομήρους». Ο Διονύσης κατάφερε να εγκλωβίσει τον πρύτανη ώστε να ακολουθεί τη γραμμή μας για να μην γίνει τελικά εισβολή των ΜΑΤ και μακελειό στην κατάληψη της ΑΣΟΕΕ.
Ο Διονύσης θα εμβαθύνει την πολιτική και θεωρητική του εμπειρία κοντά στο Νίκο Βούτση και τον Αριστείδη Μπαλτά σαν στέλεχος της νεολαίας Συνασπισμού.
Μπορεί στην ΑΣΟΕΕ να έσπασαν πολιτικά η Α.Ρ.ΕΝ.Α με την ΕΝΕΔΡΑ όμως ήταν μια αριστερή τίμια διάσπαση που δεν άφησε απωθημένα. Το αναρχοκομμουνιστικό κομμάτι διαλύθηκε νωρίτερα. Ο Διονύσης θα είναι εκεί στην Α.Ρ.ΕΝ.Α (με εκλάμψεις πλέον) ακόμα και όταν τα ηνία θα πάρει η επόμενη γενιά με την Χριστίνα, την Ευγενία, τον Γαβριήλ και το Νίκο.
Ζήσαμε μαζί 6 χρόνια με σκηνές τέτοιες που να μπορούν άνετα να γεμίσουν ένα αφηγηματικό alternative film, ταξιδέψαμε νύχτα στη Θεσσαλονίκη για να μεταφέρουμε κρυφά αντιρρησία συνείδησης, χορέψαμε μαζί το αγαπημένο μας ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας, παίξαμε πλάτη-πλάτη ουκ ολίγες φορές. Κινδυνέψαμε πολλές φορές αλλά σταθήκαμε και τυχεροί. Στο «όλα είναι δρόμος» είχαμε τελικά μόνο ούριους ανέμους.
Τέλη του ’96 τον χτύπησε η ασθένεια και άρχισε το παιχνίδι της αυτοκαταστροφής, σαν ήρωας αρχαίας τραγωδίας μάταια ξόρκιζε τον εαυτό του να πάει κόντρα στην ειμαρμένη. Προσπάθησε και μετά «όχι για να σωθεί αλλά για να την σώσει …αν με εννοείς» αλλά τελικά έφυγε νωρίς και άδοξα.
Τον Αύγουστο του ’95 τραγουδούσαμε το Βella Ciao στη γέφυρα ενός κάστρου έξω από την Ανκόνα. Είχαμε απέναντι μια τεράστια εικόνα του Τσε και μία του Corto Maltese σε μια εκδήλωση για το Σεράγεβο. Μου είπε τι κρίμα που λείπουν από την πραγματικότητα! Τώρα είναι η σειρά μου να το πω: Τι κρίμα ρε «Ντάιον» που λείπεις από την πραγματικότητα!
