Το καλοκαίρι έφυγε και πλέον αρχίζουν οι πρώτες μέρες της ολοκαίνουργιας ζωής σου. Εμείς δεν είμαστε εδώ για γραμματειακή υποστήριξη, ούτε για να σου κάνουμε τα γλυκά μάτια και να σου πλασάρουμε φιλίες. Ακόμη, δεν έχουμε σκοπό να αρχίσουμε τη γκρίνια για τη συγκυρία ούτε όμως να σε αφήσουμε στην ψευδαίσθηση ότι όλα είναι καλά και εσύ έχεις μονάχα να ασχοληθείς με την δική σου προσωπική καριέρα. Και τι θέλει να σου πει αυτό το κείμενο λοιπόν; Θέλει να σε ξεναγήσει λίγο στο Πανεπιστήμιο μέσα από τα δικά μας μάτια. Γιατί προκειμένου να βελτιωθούν τα ελληνικά πανεπιστήμια χρειάζεται αφενός να πιστέψει κανείς στο έργο τους και όχι απλά να τα χλευάζει. Χρειάζεται όμως και μια κριτική ματιά στο πως έχουν διαμορφωθεί και ίσως πολύ περισσότερο στο πως πρόκειται να διαμορφωθούν. Χρειάζεται τέλος ένα διαφορετικό όραμα. Και αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο αντικρουόμενα οράματα για το πανεπιστήμιο που πηγάζουν από δύο κόσμους που συγκρούονται.
Πανεπιστήμιο Δημόσιο-Δωρεάν vs Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο: Τα τελευταία χρόνια λοιπόν βλέπουμε μια διαδικασία αλλεπάλληλων μεταρρυθμίσεων στο χώρο της παιδείας. Πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν ήδη από το 2000 με τη συνθήκη της Μπολόνια και στη συνέχεια με το νόμο Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου (κομμάτι του οποίου είναι και το «σχέδιο Αθηνά»). Ουσιαστικά αυτό μεταφράζεται αφενός σε μειωμένους προϋπολογισμούς (κομμένες φοιτητικές παροχές, κλείσιμο εστιών, περικοπή συγγραμμάτων), συγχωνεύσεις-κλείσιμο τμημάτων, απολύσεις καθηγητών και εργαζομένων (διοικητικών υπαλλήλων), σπάσιμο πτυχίων, ενώ αφετέρου προάγει το νεοφιλελεύθερο σύστημα εκπαίδευσης, αμφισβητώντας το δημόσιο-δωρεάν χαρακτήρα του πανεπιστημίου προς όφελος του ιδιωτικού κεφαλαίου. Ουσιαστικά το πανεπιστήμιο δεν γλύτωσε από την ολική επίθεση που δέχεται η κοινωνία στα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων. Εμείς σε αυτό αντιπαραθέτουμε το αίτημα μας για ένα Πανεπιστήμιο αληθινά ανοιχτό, δημόσιο και δωρεάν για όλους. Ένα πανεπιστήμιο που θα φαίνεται αδιανόητο να υπάρχουν φοιτητές που να στερούνται τη στέγαση και τη σίτιση. Ένα πανεπιστήμιο που να σέβεται το δικαίωμα όλων στη μόρφωση, που να μην επιτρέπει δηλαδή την εμπορευματοποίηση της. Στην τελική εμείς μιλάμε για ένα πανεπιστήμιο για όλους και όχι για λίγους και εκλεκτούς.
Δύο διαφορετικά πρότυπα φοιτητών: Οι μεταρρυθμίσεις στην παιδεία δεν μείνανε μόνο στον περιορισμό των φοιτητικών παροχών. Στο πλαίσιο τους διαμορφώθηκε ένα ιδιαίτερο πρότυπο φοιτητή. Με την θέσπιση των διαγραφών (της επιβολής του ν+2) η καθημερινότητα εντατικοποιείται και αλλάζει σε βάθος. Οι διαγραφές φέρνουν ένα χρονικό όριο στις σπουδές των φοιτητών πράγμα που καθορίζει τις επιλογές τους για το μέλλον μα και για το παρόν. Οι φοιτητές μπαίνουν σε ένα καθεστώς διαρκούς πίεσης και απορρίπτουν την ενασχόληση με οτιδήποτε διαφορετικό απ’ τις σπουδές τους. Σίγουρα πάντως σε αυτά τα χρονικά πλαίσια θα σας πουν πως η πολιτική δεν χωράει, ούτε ο στοχασμός ούτε η αμφισβήτηση. Με το άγχος της διαγραφής ίσως πολλοί από σας να μην προλάβετε ποτέ να μπείτε σε μια γενική συνέλευση και να αντισταθείτε σε όσα μας επιβάλλουν. Έτσι και αλλιώς η ενασχόληση με τα κοινά είναι κάτι που αμφισβητείται στις μέρες μας. Πολλά χρόνια τώρα οι νέοι μάθαιναν να είναι «επιχειρηματίες του εαυτού τους». Μάθαιναν σε ένα κλίμα διαρκούς ανταγωνισμού που προωθούσε μια αντίληψη «ο καθένας για την πάρτη του». Έτσι εξαπλώθηκε ο κοινωνικός κανιβαλισμός και απαξιώθηκαν οι έννοιες της συλλογικότητας.
Σε αυτά εμείς αντιπαραθέτουμε ένα πανεπιστήμιο ελεύθερο. Ένα πανεπιστήμιο άμεσα συνδεδεμένο με την κοινωνία που να προωθεί την αμφισβήτηση και την έρευνα. Ένα πανεπιστήμιο που να μην είναι απλά εργοστάσιο παραγωγής τεχνοκρατών. Αν θέλουμε όμως ένα τέτοιο πανεπιστήμιο, πρέπει από τώρα να διαμορφώσουμε ένα διαφορετικό πρότυπο φοιτητή. Πρέπει να αντιληφθούμε πως μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Οι ατομικές μας λύσεις βρίσκονται στο συλλογικό αγώνα. Αν θέλουμε να διαμορφώσουμε ένα διαφορετικό πανεπιστήμιο οφείλουμε να επιστρέψουμε στις Γενικές Συνελεύσεις. Να οργανωθούμε σε συλλογικές διαδικασίες και μέσα από τους αγώνες μας να υπερασπιστούμε αξίες όπως η αλληλεγγύη και η αξιοπρέπεια. Ήρθε η στιγμή να αμφισβητήσουμε το μέλλον που σχεδιάζουν για εμάς χωρίς εμάς και να οραματιστούμε και να υλοποιήσουμε το δικό μας μέλλον. Να αγωνιστούμε για το Πανεπιστήμιο των αναγκών μας και την κοινωνία των ονείρων μας.
Σας αφήνουμε προς το παρόν. Θα τα ξαναπούμε στη σχολή, στις τάξεις, στους διαδρόμους, στο προαύλιο. Θα τα ξαναπούμε στις πορείες, στις καταλήψεις και στα κινήματα. Μα να θυμάστε
Το μάθημα αρχίζει από Α:Αντίσταση, Αλληλεγγύη, Ανατροπή!
